معدن ایران در سال ۹۸،
سالی موفق برای معدن ایران با چند حادثه
به گزارش مبل زیبا سالی كه گذشت، معدن و صنایع معدنی ایران در كنار حوادثی جبران ناپذیری كه برای كارگرانشان رخ داد؛ باوجود تحریم های خارجی و البته تحریم های داخلی، اما دستاوردهای زیادی هم داشت كه به جهت تفاهم نامه هایی كه با سازمان های مختلف به امضا رسید، بدست آمد.
به گزارش مبل زیبا به نقل از ایسنا، سال ۱۳۹۸، برای معدن و صنایع معدنی ایران هم سالی سخت بود و هم دستاوردهای زیادی داشت. این صنعت توانست به راحتی از پس تحریم های آمریكا در دو نوبت در كنار همه محدودیت ها و موانعی كه همواره در داخل بر سر راه خود می دید، بر بیاید و سالی خوب با دستاوردهای فراوان به انتها برساند.
سال ۱۳۹۸ برای معدن ایران در حقیقت بی جان در اثر تركش های به جا مانده از تحریم های آمریكا از سال ۱۳۹۷ آغاز شد؛ اما با روحیه بالا فعالان خود، حمایت ها و پشتكار سازمان توسعه و نوسازی معدن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سایر نهادهای ذی ربط، جانی باردیگر گرفت و توانست سالی موفق در كارنامه خود ثبت كند.
در همان روزهای ابتدایی سال، شركت معدنی صنعتی گل گهر از راه اندازی باغ ایرانی به مساحت ۲۰۰ هكتار و فرودگاه بین المللی اطلاع داد. دستور طراحی باغ ایرانی به مساحت ۲۰۰ هكتار در امتداد مسئولیت های اجتماعی در برنامه كاری این شركت قرار گرفت. دیگر مزیت این باغ راه اندازی هتلی سنتی بزرگ به سبك ایرانی و اسلامی و همینطور ساخت فرودگاهی مدرن و بین المللی در مجاورت آن برای خدمت رسانی به مردم بوده است.
در اردیبهشت ماه بود كه معاون امور معادن و صنایع معدنی وزیر صنعت، معدن و تجارت، مخالفت این وزارتخانه با خام فروشی را اعلام نموده و اصرار كرد كه در سال رونق تولید مواد معدنی بایستی در داخل كشور به ارزش افزوده تبدیل شوند. سپس محصول صادر شود. این مقام مسئول معتقد بود كه صادرات سنگ آهن به نفع كشور نیست. طبق اهداف سند چشم انداز، تأمین ۱۴۰ میلیون تن نیاز كشور به سنگ آهن همچون مشكلات بوده است كه برای تأمین این میزان نیاز بوده است ذخایر جدید كشف یا واردات انجام شود؛ بدین سبب صادرات سنگ آهن اصلا به نفع كشور نیست و صادرات آن باید متوقف شده و برای توازن زنجیره فولاد مورد استفاده قرار گیرد.
این در حالی بود رئیس انجمن سنگ آهن ایران معتقد بود است بخشی از سنگ آهن تولیدی برای مصارف داخلی كاربرد نداشته و در كارخانه های كنسانتره سازی مورد استفاده نیست، بدین سبب بهترین گزینه صادرات آن است تا حداقل جنبه ارزآوری داشته باشد. میزان صادرات سنگ آهن ایران بیشتر از ۲۰ میلیون تن بوده است. اما اینكه صنایع معدنی ما كه جزو زنجیره فولاد هستند مشكل تأمین سنگ آهن داشته یا برای آینده بازار داخل مشكل تأمین سنگ آهن خواهند داشت، موضوعی است كه باید از هر دو جنبه بررسی شود.
همانطور كه در ابتدا گزارش هم اشاره شد؛ تحریم این صنعت از سال ۱۳۹۷، همراه سال ۱۳۹۸ شد؛ به قول فعالان معدنی، مبحث تازه ای نبود كه بخواهد چندان بر عملكرد فعالان این حوزه موثر باشد و برعكس سبب خیر شد تا مسؤلان كمی بشتر به فكر باشند تا از محدودیت ها داخلی بكاهند. قطع به یقین تولیدكنندگان و صنعتگران ما چاره هایی برای دور زدن تحریم ها داشته اند اما آنچه كه بیشتر تحریم های خارجی دست و پا گیرتر بوده است، محدودیت ها و تحریم های داخلی بوده است. یك روز حقوق دولتی را بدون در نظر گرفتن قوانین و دستورالعمل، اضافه كردند و روز دیگر مالیات بر صادرات؛ بنابراین تحریم ها چندان واژه نا آشنایی برای فعالین معدنی نیست.
رئیس خانه معدن ایران هم هم نظر با فعالان معدنی معتقد بود كه طی سال های اخیر آنقدر موفقیت های چشم گیر در این عرصه حاصل شده كه تحریم های صنعت فلزی را كم اثر كرده است.
اوایل خرداد ماه بود كه خبر محبوس شدن دو معدن كار در معدن كروم داورزن استان خراسان رضوی در محدوده روستای علی آباد شهرستان داورزن منتشر گردید كه با تلاش عوامل امدادی نجات داده شدند. به دنبال بارندگی و جاری شدن سیل، راه های روستایی علی آباد و نهالدان داورزن و همینطور راه دسترسی به معدن كروم این منطقه، مسدود و این مشكل منجر به محبوس شدن دو معدن كار در آن شده بود. كه بلافاصله بعد از اطلاع رسانی، گروه امداد و نجات جمعیت هلال احمر سبزوار كه در روستاهای مجاور مشغول امدادرسانی و اسكان اضطراری ساكنان آن بودند به منطقه معدن، اعزام و بعد از یك و نیم ساعت تلاش موفق به نجات معدن كاران محبوس در معدن شدند.
در سالی كه گذشت با وجود تمام محدودیت های ناشی از تحریم ها، بخش معدن ایران با برنامه ریزی های خوبی كه داشت، توانست در صنایع معدنی مازاد بر تولید داشته باشد.
امضای تفاهم نامه های معدنی
در سالی كه پشت سر گذاشتیم، تفاهم نامه های زیادی بخصوص میان سازمان توسعه و نوسازی معدن وصنایع معدنی ایران(ایمیدرو) بعنوان یكی از مهمترین نهادهای معدنی با سایر سازمان ها و نهادها صورت گرفت است. این سازمان ۳۵ تفاهم نامه طی یك سال گذشته(سال ۱۳۹۸) با دیگر سازمان ها به امضا رسانده كه از این تعداد ۱۵ تفاهم نامه به قرارداد تبدیل گشته است كه به برخی از آنها در زیر اشاره می كنیم:
- دكتر حمیدرضا طیبی- رئیس جهاد دانشگاهی - با خداد غریب پور- رئیس هیات عامل ایمیدرو- در اواخر خردادماه، تفاهم نامه با هدف كاربردی كردن كامل تحقیقات در حوزه صنایع معدنی و توسعه فناوری در این صنعت بمنظور ارتقای بهره وری به امضا رسید تا گامی مهم در ایجاد تحول در حوزه ی تكنولوژی معدن در صنایع معدنی ایجاد شود.
- تفاهم نامه همكاری سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) در ۵ ماده به امضای معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست و معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت رسید. كارهای معدنی جزو كارهایی است كه همواره با محیط زیست در ارتباط بوده است؛ بنابراین چنانچه این فعالیت ها همراه با رعایت ملاحظات محیط زیستی باشد، می تواند به یك فعالیت اقتصادی با بهره وری مناسب، رشد اقتصادی پایدار و تولید سرمایه و شغل برای كشور تبدیل گردد. دراین زمینه وزیر صمت هم معتقد بوده است كه فعالیت معادن منافاتی با رعایت مبانی محیط زیست ندارد.
- ایمدرو كار مشترك تحقیقاتی با دانشگاه شهید بهشتی هم شروع كرد تا بر روی متدولوژی اكتشافات عمیق كار شود تا بتوانیم در عمق آن وارد شده و به استخراج مواد معدنی پرداخت.
- تفاهم نامه همكاری دو جانبه مركز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران و خانه معدن ایران با حضور خداداد غریب پور، رئیس هیات عامل ایمیدرو به امضا رسید. مفاد این تفاهم نامه شامل فراهم كردن بستر همكاری در زمینه های مختلف پژوهشی و رفع معضلات موجود در بخش معادن و صنایع معدنی، انجام پژوهش های كاربردی بر مبنای نیازهای خانه معدن و هم تسهیل و توسعه ارتباطات و تعامل مركز با خانه معدن و اعضای آن است.
- امضای تفاهم نامه همكاری بین مركز تحقیقات مواد معدنی و سازمان نظام مهندسی معدن كه با هدف ایجاد تعامل و همكاری مشترك بمنظور انجام پژوهش های بنیادی و نوآورانه در امتداد دستیابی به دانش فنی و توسعه فناوری و تجاری سازی مورد نیاز بخش معدن و صنایع معدنی و هم ارتقای كمی و كیفی عرضه خدمات مهندسی از راه آموزش های كاربردی مطابق با شرایط مندرج در آن به امضا رسید.
- تفاهم نامه همكاری بین ایمیدر و وزارت كار با عنوان "ارتقای ایمنی كار در معادن و صنایع معدنی كشور" به امضا رسید. طبق این تفاهم نامه، استفاده بهینه از ظرفیت های موجود و اقدام مشترك برای توسعه فرهنگ ایمنی كار در معادن و صنایع معدنی، با انجام همكاریهای فرابخشی برای حفظ سلامت شغلی سرمایه های پرارزش انسانی و كاهش هزینه های حوادث ناشی از كار محقق خواهد شد.
بنابر این گزارش، در این تفاهم نامه پنج بند بعنوان تعهدات طرفین آمده است.
- تفاهم نامه همكاری "احیاء، فعال سازی و توسعه معادن كوچك و متوسط مقیاس " بین شركت تهیه و تولید مواد معدنی ایران"(ایمپاسكو) و "شركت سرمایه گذاری صدر تامین" به امضا رسید. این تفاهم نامه با هدف تأمین مواد اولیه و خوراك واحدهای فرآوری و صنایع معدنی هلدینگ سرمایه گذاری صدر تأمین صورت گرفته است.
- انعقاد ۳ تفاهم نامه سرمایه گذاری در حوزه ریلی بین شركت های ملی صنایع مس و معدنی و صنعتی گل گهر با شركت راه آهن جمهوری اسلامی ایران به ارزش بیشتر از ۱۰ هزار میلیارد ریال به امضا رسید.
واگذاری ۲۱ واحد معدنی لرستان
در اوایل تیرماه در جلسه شورای معادن استان لرستان ضمن رعایت ضوابط زیست محیطی كارهای معدنی، با هماهنگی سازمان صنعت، معدن و تجارت این استان، ۲۱ واحد معدنی سنگ چینی به بهره برداران قدیمی واگذار شد.
در اوخر تیرماه، وزیر صنعت، معدن و تجارت اظهار داشت: اكتشاف در حوزه معادن كوچك را همچون برنامه های وزارت صمت در سال ۱۳۹۸ معرفی نمود و از آغاز انجام عملیات اكتشاف معادن در ۳۰۰ هزار كیلومترمربع در كشور در خلال سال اطلاع داد و اظهار نمود: سازمان ایمیدرو این امر را آغاز نموده كه تابحال ۲۷۰ هزار كیلومتر انجام شده كه بخش عمده آن در دولت یازدهم و دوازدهم بوده است.
این درحالی بود كه در استان خرم دره، رئیس اداره حفاظت محیط زیست این استان، مخالف صدور هرگونه مجوز جدید اكتشاف معدن در خرم دره شد. او معقتد بود كه از ۲۵ معدن در شهرستان خرم دره، پنج واحد صنعتی وابسته به معدن در شهرستان فعال است كه از تولیدات این معادن استفاده می شود و دیگر نیازی به اكتشاف معدن جدید نیست.
شناسایی ۴۰۰۰ معدن غیرفعالی كه در دستوركار قرار گرفتند
طبق آمارها ۹۸.۳ درصد از معادن ایران كوچك مقیاس است كه ۶۵ درصد تولید را هم به خود اختصاص داده اند. ۸۵ درصد سهم اشتغال معادن هم مربوط به معادن كوچك است. با توجه به این كه حدود ۴۰۰۰ معدن در كشور غیرفعال تا مردادماه شناسایی شدند كه براین اساس، سیاست دولت در قالب برنامه احیای معادن كوچك كه از طرح های اقتصاد مقاومتی است، تكیه و جذب مشاركت بخش خصوصی در این حوزه قرار گرفت. ایمیدرو امسال احیا و فعال سازی ۱۵۰ معدن كوچك با سهم اشتغال حداقل ۱۰۰۰ نفر را در برنامه حود قرار داد كه تاحدودی هم در برنامه های خود موفق شد.
علاوه براین در مرداد ماه سالجاری بودجه صندوق توسعه سرمایه گذاری كارهای معدنی افزایش ۳۵۰ میلیارد تومانی پیدا كرد. باتوجه به عدم كمك و ارائه تسهیلات از جانب بانك ها تا آن زمان برای احیا معادن، این افزایش سرمایه توانست به فعالان معدنی كمك نماید.
همینطور دراین زمینه به همت سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) هم ۱۰۰ میلیارد تومان بودجه به طرح های استارتاپی و پژوهش ها در حوزه معدن و صنایع معدنی و آغاز پایش پروژه های نیمه تمام اختصاص یافت. با توجه به این كه بیشتر معادن كوچك در مناطق روستایی كشور هستند، طرح توسعه این معادن نقش مهمی در توسعه متوازن كشور ایجاد می كرد.
در همایش "رونق تولید با احیا، فعال سازی و توسعه معادن كوچك مقیاس" كه در مردادماه برگزار شد، مسؤلان دولتی از ایجاد ۳۰۰۰ شغل در معادن كوچك امسال و راه اندازی معادن كوچك در مناطق محروم كشور خبر دادند. در این مراسم مدیرعامل شركت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسكو) با اشاره به وجود ۱۸۵ معدن غیرفعال قابل احیا در كشور، از برنامه ریزی برای ایجاد ۳۰۰۰ شغل در حوزه معادن كوچك هم اطلاع داد كه همچون خبرهای خوب برای معادن كوچك به حساب می آمد. در این مراسم راه اندازی معادن كوچك در استان های محروم هم اعلام گردید. ۳۰ درصد ارزش افزوده در بخش معدن، متعلق به معادن كوچك است اما ۷۰ درصد اشتغال زایی مربوط به این بخش است. ارزش تولید معادن كوچك مقیاس راه اندازی شده، سالانه ۵۰ میلیون دلار است.
دراین زمینه در مهر ماه، در امتداد اجرای طرح احیا، فعال سازی و توسعه معادن كوچك مقیاس، تا ۲۱ مهر سال جاری، ۳۳ معدن احیا و فعال شد. البته طبق اعلام مدیر اجرایی و دبیر شورای هماهنگی طرح احیا، فعال سازی و توسعه معادن كوچك مقیاس، تا آخر بهمن سال ۹۸، ۱۴۳ معدن كوچك مقیاس احیا شده است. در چارچوب طرح احیا، فعال سازی و توسعه معان كوچك مقیاس، تا آخر بهمن ماه، ۱۴۸۳ معدن غیرفعال در سراسر كشور شناسایی شده و برای ۸۸۱ معدن، اقدام كلینیكی و چاره عرضه شد و ۱۴۳ معدن هم احیا شد. ضمن اینكه ۳۲ معدن به صورت كامل فعال و فرصت اشتغال زایی مناسبی به وجود آمد.
آغاز انقلاب معدنی و كوشش برای حفظ نهضت ساخت داخل
در اواخر شهریور ماه، وزیر صنعت، معدن و تجارت ضمن تاكید بر لزوم كوشش برای افزایش صادرات غیرنفتی به كشورهای همسایه، با اشاره به اینكه دو درصد واردات كشورهای همسایه از ایران است، اقدامات و كارهای وزارت صمت را در امتداد هدف محوری "نهضت ساخت داخل" معرفی نمود و اضافه كرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی همواره بر این مساله تاكید ویژه دارند كه باید بتوانیم با سرلوحه قراردادن فرمایش های ایشان در راه حركت به سمت خودكفایی گام برداریم.
همینطور وزارت صنعت، هفت محور در سال رونق تولید با ۳۴ برنامه عملیاتی در دستور كار خود قرار داده است كه یكی از محورها، معادن است كه شامل برنامه های توسعه معادن، فعال سازی معادن كوچك، تكمیل زنجیره فلزات اصلی، اكتشاف و... است كه از آن بعنوان «انقلاب معدنی» یاد شده است. «انقلاب معدنی» و «نهضت ساخت داخل» از موارد مورد تایید است كه باید به آن پرداخته و تعیین شود. در اغلب استانها نهضت ساخت داخل به خوبی مورد توجه قرار گرفت و انجام شد. نهضت ساخت داخل همچون حركت های بزرگی بوده است كه چرخ صنعت و اقتصاد ما را فعال كرد و اشتغال را به نحوه محسوسی تغییر داد. البته كه حضور شركت های دانش بنیان كه به خوبی پای كار آمدند به روند این نهضت به خوبی كمك كرده است.
به اعتقاد وزیر صنعت، معدن و تجارت، در سال رونق تولید در شرایطی كه استفاده همچنان از نفت در بودجه جاری، آفت است؛ معادن و صنایع معدنی ایران بهترین جایگزین برای درآمدهای نفتی بود. باتوجه به اینكه امروزه ارزش تولیدات صنایع معدنی ما حداقل ۲۰ میلیارد دلار است، بدین سبب اولویت دولت در بخش معدن كشور، اكتشاف است. «تولید كار مقدس و حفظ تولید موجود كار جهادی است»؛ وزارت صمت و سازمان ایمیدر، طی یكسالی كه گذشت همه تلاش خویش را كردند تا تولید را در حوزه معدن به خوبی حفظ كنند و دراین زمینه طبق آمارهای سازمان ایمیدرو، انصافا به خوبی كار شد.
در اواخر مهرماه بود كه ریزش معدن كرومیت در زاوه خراسان رضوی جان یك كارگر را گرفت كه در آن مسئول معدن مقصر شناخته شد. ضمن اینكه یك نفر هم از ناحیه پا گرفتار مصدومیت شد. به رغم اینكه مجوز این معدن به صورت روباز بوده است و نباید مبادرت به حفر تونل می كردند اما مسئول معدن بدون توجه دستور حفر تونل را داده كه این بی توجهی باعث ریزش آن و جان باختن یك نفر و مصدومیت یك نفر دیگر گردید.
تسهیل دسترسی معدن كاران به تسهیلات بانكی
در آبان ماه امسال، به دنبال اینكه بانك ها بر مبنای ماده ۳۱ قانون معادن، پروانه بهره برداری را بعنوان وثیقه برای دریافت وام نمی پذیرفتند، صندوق بیمه سرمایه گذاری كارهای معدنی، معدن و محل اجرای طرح را بعنوان وثیقه پذیرفت و بیمه را تحویل داد تا معدن كاران بتوانند تسهیلات دریافت كنند. با توجه به این كه تمام دارایی های معدنی شامل ماشین آلات مشغول به كار در سایت و پروانه بهره برداری معدن است، بنابراین تمام سرمایه معدن كار در بخش خصوصی همین دو مورد است، كه از نظر بانكی قابل قبول نیستند؛ بدین سبب صندوق بیمه سرمایه گذاری در اینجا ورود كرد و برای حل مشكل، طرح توسعه یا فرآوری را بررسی و سپس بیمه نامه اعتباری یا ضمانت نامه بانكی به بانك عرضه داد.
در مجمع سالیانه سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو)، رئیس این سازمان از عدم سرمایه گذاری های موازی اطلاع داد و اظهار داشت: با برنامه ریزی های صورت گرفته، دیگر سرمایه گذاری های موازی صورت نمی گیرد و فعالیت ها و پروژه ها در چارچوب یك زنجیره انجام می پذیرد. برخی شركت ها از بنگاه داری خارج شده و بعنوان سرمایه گذار فعالیت خویش را آغاز كردند.
لایحه بودجه ۹۹ برای معدن
آذر ماه بود كه لایجه بودجه سال ۱۳۹۹، تقدیم مجلس شد. بر مبنای لایحه بودجه ۱۳۹۹ درآمد حاصل از وضع عوارض صادرات مواد خام و كالاهای با ارزش افزوده پایین ۲۵۰ میلیارد تومان پیش بینی شده بود كه نسبت به عوارض در نظر گرفته شده این بخش در قانون بودجه سال ۹۸، ۲۵ برابر شده بود. همینطور رقم پیش بینی شده حقوق دولتی معادن در لایحه بودجه سال ۱۳۹۹، با رشد ۸۹ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۸، از رقم ۱۵۰۰ میلیارد تومان به رقم ۲۸۲۴ میلیارد تومان افزایش یافت.
در صورتیكه برخی فعالان معدن اظهار می كردند كه این افزایش بهره مالكانه همچون انجمن سنگ آهن ایران معتقد بود كه افزایش بهره مالكانه معادن در لایحه بودجه سال ۹۹، می تواند شركت های معدنی همچون گل گهر و چادرملو را تحت تأثیر قرار دهد و در واقع به ضرر معدنی ها تمام خواهد شد. دراین زمینه مدیرعامل شركت معدنی چادرملو اعلام نمود: این افزایش بر چادرملو تأثیر چندانی ندارد اما افزایش بهره دریافتی باید از ناحیه افزایش تولید یا قیمت محصول باشد اما مسلما زمانی كه دولت این بهره را دریافت می كند، برای دولت منفعت داشته و برای معادن، ضرر. دولت اگر قرار باشد حقوق دولتی را بدون افزایش تولید یا افزایش قیمت، دریافت نمایند، علی القاعده ظلمی در حق معادن خواهد بود.
درخواست تمدید مهلت تسویه حساب های ارزی
به دنبال ممنوعیت صادرات برای صادركنندگانی كه مدرك تسویه حساب ارزهای حاصل از صادرات را تا آخر آذرماه عرضه نكرده بودنند، انجمنهای صنفی مورد خطاب قرار گرفته توسط معاون معدنی وزرات صمت (انجمن كارفرمایان صنعت سیمان، انجمن صنفی تولیدكنندگان كاشی و سرامیك و كاشی و سرامیك تزئینی، انجمن صنایع سرب و روی ایران، انجمن صنفی صنعت شیشه و سندیكای لوله و پروفیل فولادی)، خواهان درخواست تمدید مهلت تا آخر سال شدند. به دنبال این درخواست چند ماه دیگر بر مهلت تسویه حساب ها اضافه گردید.
مرگ دو كارگر معدن زغال سنگ در عرض یك هفته
معدن و كار در آن همیشه خطر و حادثه را هم به دنبال داشته است. كارگران معادن باآنكه ثروت و سرمایه زیادی را برای كشور تولید می كنند اما سهم پایینی از آن دارند. خطر مرگ و مصدومیت هم همیشه در كمین آنها بوده است. عمده حوادث معادن مربوط به معادن كوچك هستند كه از چشم ناظران و سازمان های مسئول برای ایجاد امنیت دور می مانند.
۱۶ دیماه سالجاری بود كه یك كارگر معدن كلاته رودبار استان سمنان در واحد دپو وجمع آوری زغال سنگ شهر كلاته رودبار جان خویش را براثر سقوط در قیف زغال شویی از دست داد. این اتفاق همزمان با ریزش آوار زغال سنگ بر روی سر وی به وقوع پیوسته است. در ارتباط با مرگ این كارگر، انجمن زغال سنگ با اشاره به اینكه اساسا حادثه در معدن اتفاق نیفتاده و خارج از محدوده معدن رخ بوده است، ایمنی معدن را تایید و مشكل را مربوط به كارخانه های زغال شویی و فرآوری دانست كه در حیطه صنایع معدنی شمرده می شود.
چند هفته بعد از این حادثه، خبر ریزش معدن زغال سنگ "آسفیج" شهرستان بهاباد یزد باعث مرگ یك كارگر دیگر شد. در بررسی های اولیه مأموران مشخص شده است كه كارگر حین كار به سبب ریزش ناگهانی تونل در محل حادثه در دم جان خویش را از دست داده است. اما علت حادثه مشخص نشد. اما معاون فنی سازمان نظام مهندسی معدن اعلام نمود كه كه حادثه در محدوده اكتشافی بوده است كه كار اكتشاف آن تمام شده و گزارش آخر اكتشاف آن عرضه شده بوده است اما طبق گزارشاتی كه در اختیار قرار گرفته است، در ساختمان های معدن نیمه كار اطراف آن لوازمی بوده است كه یكی از كارگران داخل ساختمان رفته تا وسائل را بیاورد، ریزش بر روی سر كارگر صورت گرفته و منجر به فوت وی شده است. عدم رعایت موارد اولیه ایمنی توسط تمام پرسنل، آمار منجر به فوت آن نباید به پای بخش معدن كاری كشور نوشته شود.
در اواخر دیماه هم بار دیگر، وزیر خزانه داری آمریكا با وزیر امور خارجه آمریكا، به وضع تحریم های جدید ضد ایران پرداخت. این تحریم ها صنایع در رابطه با ساخت و ساز، عمران، معدن كاری، پارچه، فلز و آهن را هدف قرار داد. در این رابطه فعالان معدن كشور، ضمن تاكید بر اینكه تحریم صنایع معدنی ایران مبحث تازه ای بر بی تأثیر بودن تحریم های جدید آمریكا اشاره كردند. بدین سبب عملا مورد جدیدی به محدودیت ها اضافه نشد.
تشكیل كارگروه احیای معادن كوچك و متوسط
معاون معادن و صنایع معدنی سازمان صمت استان تهران از تشكیل كارگروه احیای معادن كوچك و متوسط در جهت جلوگیری از تعطیلی معادن كوچك اطلاع داد. ضمن اینكه باتوجه به هدف ساماندهی معادن استان تهران به لحاظ استخراج فنی، ایمنی و مهندسی، كارگروه هایی با منابع طبیعی استان اجرا شد. همینطور كارگروه سوخت هم انجام شد تا سوخت معادن تأمین شوند و گشایش های بسیار خوبی صورت گیرد.
افتتاح استحصال عناصر كمیاب خاكی و استراتژیك
در اوایل بهمن ماه جاری، استحصال عناصر كمیاب خاكی و راهبردی برای اولین بار در كشور با تلاش محققان و متخصصان داخلی شروع شد. فرآوری و استحصال عناصر خاكی از خام فروشی معادن جلوگیری می كند. سالیانه در حدود ۲۰۰ تن از این عناصر وارد می شد كه قیمت آن برای هر كیلو بیشتر از ۶۰ دلار بود. افتتاح پایلوت عناصر نادر خاكی رخداد مهمی بود كه فرایند آن از ۵-۶ سال قبل شروع شد. باتوجه به اینكه عناصر نادر خاكی ارزش افزوده بسیار خوبی دارند، افتتاح این پایلوت نشان از قدرت دانش برای ما داشت. آنچه كه به این پایلوت فرآوری و استحصال عناصر نادر خاكی و دیگر عناصر راهبردی اضافه كرد، این بود كه ظرفیت تولید در كشور بالاتر رفت.
اوایل اسفند ماه كمیته محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران، خواهان متوقف شدن عملیات معدن كاری در ارتفاعات توچال جنوبی به سبب تخریب شدن كوهستان و افزایش ریسك سیلاب در آن منطقه شد. به دنبال این درخواست، معاون امور معادن سازمان صمت تهران اشاره كرد: این معادن با مجوز وزرات صمت و كاملا قانونی فعال می باشند و فعالیت، استخراج و انفجارها كنترل شده و هیچ خطری از جانب این معادن تابحال گزارش نشده است. شاكیان عده ای هستند كه معادن را مزاحم ساخت وسازهای خود می دانند. معضلاتی در این مناطق همچون شمیرانات و بخشی از دماوند وجود دارد كه ساخت وساز چه قانونی و غیرقانونی بسیار زیاد شده بدین سبب سازندگان احساس می كنند كه این معادن مزاحم آن هاست؛ بنا بر این همیشه خواهان تعطیلی آنها هستند.
تابحال ۳۷ مورد برداشت غیرمجاز كه هیچ اصول ایمنی را رعایت نمی كنند صورت گرفت، جالب است كه هیچكس هم شكایت نكرد اما با فعالیت معادنی كه دارای مجوز بهره برداری از وزارت صمت است و كاملا قانونی فعالیت می نمایند، مخالفت می كنند.
سال طلایی برای معدن طلا زرشوران
طبق اعلام سازمان ایمیدرو، همچون دستاوردهای این سازمان در یك سال گذشته شامل موار زیر می شود:
شناسایی ۷۶۰ محدوده اكتشافی و دسترسی به ذخایر معدنی جدید كه از این تعداد تا آخر سال، مجوز ۵۲ پروانه اكتشاف، صادر شد. از این تعداد محدود شناسایی شده برای اكتشاف، ایمیدرو خواهان صدور پروانه برای ۲۸۰ محدوده شده كه تابحال مجوز ۵۲ پروانه اكتشاف هم صادر گردیده است.
دسترسی به ذخایر جدید سنگ آهن، طلا و بوكسیت هم همچون دستاوردهای ما در این یك سال بوده است. اكتشافات انجام شده دستاوردهای قابل توجهی برای كشور داشته است. یكی از موفقیت ها در اكتشافات معدن شركت گل گهر در سیرجان بود كه ۵۳۷ میلیون تن ذخیره اكتشافی جدید را در اثر اكتشافات تكمیلی به ذخایر گل گهر افزوده شد. از جانب دیگر در اكتشافات زرشوارن ۵۰ درصد به ذخایر جدید این مجموعه افزوده شد كه این تضمینی برای آغاز فاز ۲ طلای زرشوران است. همینطور ذخایر بوكسیت كشور از ۱۴ میلیون تن به ۳۸ میلیون تن ارتقاء پیدا كرد كه این مساله باعث پیشبرد اهداف و تأمین خوراك آینده كارخانه آلومینیوم جاجرم خواهد شد.
افزایش ذخایر جدید معدنی
طبق اعلام معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، مجموع مساحت پهنه های اكتشافی ایمیدرو به ۶۵۰ هزار كیلومتر مربع رسیده است. بدین سان ایمیدرو علاوه بر شناسایی محدوده برای خود، مشاركت با بخش خصوصی را در شمار برنامه های خود قرار داده است. شناسایی منابع جدید معدنی و ایجاد تنوع در مواد معدنی را همچون برنامه های این سازمان است و ایمیدرو در نظر دارد در استفاده از روش های نوین اكتشاف، توسعه و ارتقای بانك اطلاعاتی مكان محور GIS را در برنامه های سال آتی خود قرار دهد. این سیستم در حفظ و ذخیره و پردازش داده ها كمك خواهدنمود. ضمن اینكه روش های نوینی را برای اكتشاف ذخایر پنهان مورد توجه قرار خواهد داد.
اقدامات معدنی ها برای جلوگیری از شیوع كروناویروس
البته قابل ذكر است كه اغلب شركت های بزرگ معدنی در زمینه جلوگیری از انتشار ویروس كرونا، كارگروه ها و جلساتی تشكیل دادند و با به كارگیری تمام توان موجود در مقابله با این ویروس و حفظ سلامت پرسنل خود شرایط را در معادن خود كاملا در دست كنترل گرفتند. ضمن اینكه كمك هایی هم در زمینه تولید ماسك، مواد ضدعفونی و... داشتند.
و البته تغییر بی سر وصدای معاون معدنی وزارت صمت...
در اواسط بهمن ماه بود كه وزیر صنعت، معدن و تجارت در حكمی داریوش اسماعیلی را به سمت معاون امور معدن و صنایع معدنی وزارت صنعت و جایگزین جعفر سرقینی، منصوب نمود. این خبر هرچند كه محرمانه نبود اما چندان رسانه ای نشد و بی سروصدا صورت گرفت.
اما آنچه كه بنظر می رسد در طول سال ۹۸، بیشتر از هرچیز مهم بوده است، افزایش صدور گواهی كشف و پروانه بهره برداری معادن در آمارهای ماه به ماه سالجاری نسبت به همان ماه ها در سال ۱۳۹۷ بوده است. و با اهمیت تر از آن در همه ماه ها هم در مقایسه با مدت های مشابه سال۱۳۹۷، از ۱۱ محصول منتخب معدنی اغلب محصولات افزایش تولید داشتند. آخرین آمار انتشار یافته از جانب وزارت صنعت، معدن و تجارت هم نشان میدهد كه در ۱۱ ماهه سال ۱۳۹۸، هم تعداد پروانه بهره برداری و بازهم غریب به اغلب محصولات منتخب معدنی نسبت به ۱۱ ماهه سال ۱۳۹۷، به ترتیب افزایش صدور و افزایش تولید داشته اند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب